انتشار ترجمه کتاب «انسانشناسی از دیدگاه عملی» کانت
انسانشناسی از دیدگاه عملی، نوشته ایمانوئل کانت (1804-1724) فیلسوف بزرگ عصر روشنگری است که حدوداً 25 سال مطالب آن را تدریس کرده و پس از بازنشستگی به ناشر سپرده است. این درسها برخلاف درسهای معمول دانشگاهی نه تنها خشک و بیروح نبودهاند بلکه چندان جذابیت و طراوت داشتهاند که با اینکه جزء درسهای رسمی دانشگاه نبودهاند و مستمعان برای شرکت در آنها باید هزینهای را پرداخت میکردهاند، همواره از کلاسهای پرمخاطب کانت بودهاند.
این کتاب شامل دو بخش است که بخش نخست شامل سه کتاب است. برخی از مطالب کتاب اول، چنین است: حس درونی، حواس بیرونی، تصورهای ناآگاهانه انسان، ضعفها و بیماریهای روانی، نبوغ، نارساییهای روانی شناخت، و ... (قوه شناخت)؛ در کتاب دوم به مباحثی مثل جامعهپذیری، آداب معاشرت، مد، تجملگرایی و سایر امور مربوط به ذوق پرداخته میشود (احساس لذت و الم)؛ کتاب سوم حاوی مباحثی است مثل کارکرد عواطف، هیجانها، بررسی خیر مادی انسان و به طور کلی مباحث مربوط به زمینه روانشناختی فلسفه اخلاق (قوه میل).
بحث محوری بخش دوم کتاب، شخصیت است و بدین منظور کانت نه تنها از شخصیت انسانهای فردی (شامل مباحثی مثل مزاجهای چهارگانه، قیافهشناسی) بحث میکند بلکه به مشخصه جنسها [زن و مرد] و مشخصه اقوام یا ملل گوناگون و مشخصه نژادها و مشخصه نوع انسان نیز میپردازد؛ اموری که به غایت واپسین آدمیان مربوط میشوند و به مباحث فلسفه تاریخ و الهیات.
باری، مقصود این درسگفتارها، بهبود اخلاقی و فرهنگی دانشجویان بوده است و لذا طرح مباحث به گونهای بوده که به دانشجویان در آینده زندگی کمک کند. با این همه، بیشک، این کتاب که گردآوری و تألیف نهایی آن پس از انتشار نقدهای سهگانه کانت و در دوره بازنشستگی وی بوده است از نگاه یا اشاراتی جامعنگرانه نسبت به کل نظام نقدی کانت و نحوه ارتباط بخشهای مختلف آن خالی نیست چه اینکه مثلاً بخش اول کتاب نیز مطابق آن سه نقد، به سه بخش یعنی قوه شناخت، احساس لذت و الم، قوه میل تقسیم میشود. لذاست که برخی از پژوهشگران این کتاب را دارای اهمیتی محوری در کل پروژه کانتی دانستهاند.
(برگرفته از پیشگفتار مترجم فارسی)